كروماتوگرافی روشي براي تشخیص، جدا سازی و اندازه گيری مواد می باشد. HPLC (كروماتوگرافي مايع با فشار زياد يا كروماتوگرافی مايع با کارایی بالا) یکی از پرکاربردترین روش‌های کروماتوگرافی است.

HPLC از دو فاز ثابت و متحرك تشكيل شده است. كه فاز ثابت جامد و یا مایع (مواد متراکم شده درون ستون) و فاز متحرك مايع است. این روش با استفاده از فاز متحرک ترکیبات یک مخلوط را روی فاز ثابت جدا می‌کند. در ابتدا ترکیبات در یک حلال حل می‌شوند، سپس تحت فشار بالا داخل یک ستون کروماتوگرافی جریان می‌یابند و بدین ترتیب ترکیبات مخلوط در ستون از هم جدا می‌شوند. میزان تفکیک‌پذیری به مقدار میان کنش بین ترکیبات حل شده و فاز ثابت بستگی دارد. انتخاب حلال‌ها و فازهای ثابت مختلف می تواند موجب تغییر میان‌کنش جسم حل شده با فازهای متحرک و ثابت شود. حساسیت بالا، سازگاری سریع آن برای انجام اندازه‌گیری‌های کمی، و کاربرد گسترده آن در زمینه‌های مختلف علوم و صنعت موجب شده که HPLC به عنوان یکی از روش های بسیار کارآمد رشد سریعی را در بین روش های جداسازی تجزیه ای داشته باشد.

HPLC یک فرآیند جذب سطحی پویا است. هنگامی که مولکول‌های ماده مورد آزمایش از میان دانه‌های متراکم و متخلخل ستون حرکت می‌کنند، جذب سطحی می‌شوند. در روش های HPLC انواع مختلفی از نیروهای جذب سطحی، ممکن است در فرآیند بازداری موثر باشند. مهمترین میان کنش‌ها در جداسازی فاز معکوس، میان کنش‌های آبگریز، در روش فاز نرمال، میان‌کنش‌های قطبی، و میان‌کنش‌های یونی نیز در کروماتوگرافی تبادل یونی، موجب بازداری ترکیبات می‌شوند. همه این میان‌کنش‌ها به صورت رقابتی با یکدیگر عمل می‌کنند. مولکول‌های مورد تجزیه با مولکول‌های حلال شوینده، برای جذب سطحی روی مکان‌های فعال فاز ثابت رقابت می‌کنند. بنابراین هر چه مولکول‌های مورد تجزیه، میان کنش قوی‌تری با سطح داشته باشند، میان‌کنش شوینده ضعیف‌تر بوده و ماده مورد تجزیه زمان طولانی‌تری روی سطح فاز ثابت باقی می‌ماند.